Służebność przesyłu dla urządzeń infrastruktury technicznej
Zgodnie z Art. 3051 Kodeksu Cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu) Art. 3052 Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń(…), właściciel może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu.
Służebność przesyłu jest prawem majątkowym ( obciąża nieruchomość gruntową). Związane są z nią następujące roszczenia:
- Roszczenie właściciela nieruchomości obciążonej o zapłatę wynagrodzenia
- Roszczenie właściciela nieruchomości obciążonej o zmianę sposobu wykonywania służebności przesyłu
- Roszczenie negatoryjne przedsiębiorcy przesyłowego i właściciela nieruchomości obciążonej
- Roszczenie przedsiębiorcy przesyłowego i właściciela nieruchomości obciążonej o ustanowienie służebności przesyłu na podstawie art. 305 2 kodeksu cywilnego.
Służebność przesyłu jest ustanawiana za wynagrodzeniem stąd mamy dwie procedury
- określenie wartości ograniczonego prawa rzeczowego – służebności przesyłu, która jest określana w operacie szacunkowym sporządzanym przez rzeczoznawcę majątkowego lub w opinii biegłego sądowego
- ustalenie wysokości wynagrodzenia na podstawie określonej wartości służebności przesyłu – leży w kompetencji stron umowy lub sądu
Co jest najczęściej wyceniane w związku z posadowieniem urządzeń przesyłowych na nieruchomości?
- Dla urządzeń istniejących:
- wartość służebności przesyłu (wynagrodzenie za współkorzystanie z gruntu)
- obniżenie wartości nieruchomości w związku z posadowieniem urządzeń
- wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości max 10 lat wstecz
- wyłączenie gruntu z produkcji rolnej (w przypadku urządzeń naziemnych na gruntach użytkowanych rolniczo)
- Dla urządzeń planowanych
- wartość służebności przesyłu (wynagrodzenie za współkorzystanie z gruntu)
- obniżenie wartości nieruchomości w związku z posadowieniem urządzeń
- odszkodowanie za szkody wynikłe w związku z procesem budowy (np. dla nieruchomości rolnych utrata plonowania w roku budowy i obniżenie plonowania w latach kolejnych)
- wyłączenie gruntu z produkcji rolnej (w przypadku urządzeń naziemnych na gruntach użytkowanych rolniczo)
Co jest istotne dla oszacowania?
- przeznaczenie gruntu w planie miejscowym lub studium zagospodarowania przestrzennego
- powierzchnia strefy służebności przesyłu – przestrzeń która jest potrzeba do esploatacji urządzeń (jest to powierzchnia zajęta nie tylko przez np. słupy energetyczne, ale również pas gruntu pod drutami powiększony w zależnosci od rodzaju linii energetycznej oraz przeznaczenia gruntu)
- sposób przecięcia linii przesyłowej przebiegający przez działkę (czy wzdłuż granicy, czy przez środek działki)
- stosunek powierzchni strefy służebności do powierzchni całej działki
- rodzaj linii przesyłowej
- współistnienie innych urządzeń przesyłowych na działce